We waren hier

Hoe langer ik leef, hoe meer ik mij erger aan de tendensen van de muziekindustrie. Dat er iets goed mis is met de muziekindustrie is geen geheim, maar het is moeilijk om te bepalen wat precies. Het is commercie, verkoop, maar wel onder het motto dat een band iets niet-commercieels is. Want een plaat hoeft niet alleen goud of platina status te halen, maar ook – meer dan in welke industrie dan ook – de loftrompet doen schallen. De mainstream filmindustrie is zo groot dat ik me daar nog wel kan voorstellen dat filmstudio’s hun best doen om de investeringen ruimschoots terug te verdienen, maar hoeveel kost het om een plaat te maken? Niet zo heel veel.

Niet gehinderd door enige praktijkervaring komt de industrie op mij over als een stelletje geldwolven. In theorie zou door het internet het speelveld gelijker moeten worden, maar de grote labels maken de dienst uit en dat is best wel treurig. Als zo’n dienst als Spotify heel veel geld betaalt, om überhaupt de muziek van die grote maatschappijen aan te kunnen bieden, hoe is dat dan eerlijk voor alternatieve artiesten en kleinere labels. 

Zo ergerde ik mij de afgelopen tijd behoorlijk aan de release van HAIM. Steevast omschreven als ‘indieband’, maar het label dat hun debuut Days Are Gone uitbracht, is gewoon eigendom van Universal. Niet echt indie dus… Ik vind het liedje The Wire van de drie dames best leuk, maar ik ergerde me vooral aan het feit dat ze overal waren. Als zo’n groot label eenmaal besluit zo’n een flinke duw te geven, dan worden er paginagrote artikelen aan gewijd, krantenkolommen volgeschreven en tv-programma’s mee gevuld. Hartstikke leuk voor hen en hartstikke leuk voor het platenlabel als het album vervolgens op 1 binnenkomt in Engeland (in een verhitte strijd met het nieuwe album van Justin Timberlake), maar dit is nu precies wat er mis is met de platenindustrie.

Er wordt superveel geld geïnvesteerd in een band, die wordt kapot gehypet.  Natuurlijk, af en toe zit er een Coldplay of een Daft Punk bij, maar nog veel vaker maakt de band een matig vervolgalbum en verzakt de band in vergetelheid. Of neemt noodgedwongen een pauze na twee albums (Mumford & Sons). De band krijgt er talloze fans bij die het album kopen de shows af gaan en een paar maanden of in het beste geval jaar later weer afhaken voor de volgende hype.

En nu lopen al maanden artiesten en labels – ook artiesten die ik heel erg waardeer – te zeiken dat ze te weinig geld krijgen van streamingdiensten als Spotify en dat ze daarom hun muziek eraf halen. Ze zullen best minder krijgen dan toen er nog honderdduizenden cd’s à 22 euro werden verkocht. Het verschil tussen een nieuwe cd-album voor 16 tot 20 euro en onbeperkt muziek streamen voor een tientje is nogal een verschil ja – ook voor consumenten. Misschien had jullie label niet zo teringveel geld in de promotie moeten steken en de muziek zelf het werk laten doen. Spotify is een gevolg van de tijd, de behoefte van de consument en de mogelijkheden van technologie… Platenlabels zijn vast heel druk bezig met het afnemen van paginagrote advertenties in muziekbladen zodat er ook grote interviews worden gedaan met hun artiesten.  Zo hou je het systeem natuurlijk in stand.

HAIM heeft heel wat dingen voor zich spreken: ze maken catchy muziek, ze hebben een gimmick (zussen) en zetten een best aardige live performance neer, heb ik gehoord. Gehoord. Van andere muziekliefhebbers. Word of Mouth, gunfactor, lekker veel touren: het had ze een heel eind gebracht. Misschien niet op nummer 1 in Engeland en misschien niet in de week dat het album uitkwam, maar je kunt je afvragen of het überhaupt normaal is dat het debuutalbum van een artiest op 1 binnenkomt…

Een muziekbibliotheek als Spotify is ideaal voor muziekliefhebbers. Ik hoor van HAIM, zoek ze op op Spotify en luister het. Vervolgens krijgen label en artiest 0,00000000005 cent ofzo, maar toch… Als ik van hetzelfde liedje een MP3 zoek, krijgen ze helemaal niks. En ik neem dan nog de moeite om het op Spotify op te zoeken. Er zijn genoeg muziekluisteraars die gewoon googelen en op de eerste link klikken die ze tegenkomen. Spotify is hier volgens mij niet de boosdoener en dat staat me nog het meest tegen in alle tirades tegen streamingdiensten. Als David Byrne loopt te zeiken over dat hij zo weinig geld krijgt van Spotify via zijn label dan is dat de schuld van zijn label. En als er miljoenen fans je album niet meer kopen, dan is het misschien tijd om te accepteren dat je die fans überhaupt nooit hebt gehad.

De grootste misvatting die artiesten en labels vandaag de dag hebben is dat luisteraars DANKZIJ Spotify geen platen meer kopen. Uiteraard heb ik geen cijfers om het te ondersteunen, maar die trend – van het niet meer kopen van platen – was allang ingezet voordat Spotify werd gelanceerd. Door je muziek van Spotify te halen, horen die mensen je muziek amper nog en loop je streams mis. Er zijn genoeg mensen die nog steeds platen kopen én een Spotify-abonnement hebben. En die mensen moet je overtuigen van de kwaliteit van je plaat. Dat kan dus onder andere via Spotify.

Waarom bestaan labels eigenlijk nog? Als de moderne tijd één ding laat zien, dan is het dat artiesten tegenwoordig prima op eigen houtje platen kunnen opnemen. Goed, het is niet echt efficiënt als alle artiesten zelf hun platen gaan distribueren en de zaken gaan regelen, ik snap wel dat het handig is als daar iemand anders voor verantwoordelijk is, maar aan de andere kant… Er zijn best wel wat bands die op slimme manieren de ‘echte’ fans (de enige groep fans waarvan je volgens mij nog mag verwachten dat ze je plaat kopen) met pre-order bundels en fantastische optreden weten te overtuigen. Dan bereik je niet dezelfde groep mensen als twintig jaar geleden, voor de komst van internet, maar daar vinden we wel iets op… Als memes en video’s viral kunnen gaan, waarom zou een supergoed nummer dat niet kunnen gaan… Sterker nog, kijk naar artiesten als – ja ik noem hem echt – Psy en OK Go: zij vielen op op internet en bereikten een veel groter publiek dan ze ooit hadden gehoopt. OK Go lanceerde recent zelfs een mobiele app met een woordraadspelletje: dan doe je je best om je fans te vermaken en je naamsbekendheid te vergroten.

Misschien zijn zij niet de beste voorbeelden van ‘indie bands’ die het op eigen kracht doen, maar dat komt ook omdat we nog in het huidige systeem zitten. Er zijn miljoenen mensen op de wereld die heel veel van muziek houden en die er best voor willen betalen. Die zelfs naast een Spotify-abonnement nog cd’s kopen. Die artiesten van harte willen steunen. Dan gaat het inderdaad niet meer om miljoenenverkoop voor een artiest, maar ik geloof oprecht dat een grote groep artiesten door touren en wat meer vlijt op internet een veel groter publiek bereiken dan ze nu doen. Als platenlabels allemaal zouden stoppen met het hypen van artiesten en de artiesten en fans het werk laten doen en slechts een voorzienende rol zouden vervullen, dan zou het weer eerlijk worden. Waarom is de muziek zelf  niet genoeg om fans en luisteraars te overtuigen? Waarom bepalen radio dj’s niet zelf welke liedjes ze draaien? Waarom zie je maar zelden de grote muziekbladen eens een onbekende band op de cover zetten… De muziekindustrie blijft maar in crisishouding. En het is mijn overtuiging dat dat zo blijft zolang ze op deze manier doorgaan.

En dat is best wel treurig. Want het is best eenvoudig om de aandacht te trekken op internet, om relevant te worden. En dan gaan die radio dj’s, tijdschriften en zelfs tv-programma’s overstag. En zo zou de muziekindustrie vandaag de dag eigenlijk moeten werken. Want zo werkt internet op dit moment. Maar zolang labels en artiesten blijven vasthouden aan het feit dat hun plaat pas een succes is als ie op 1 is binnengekomen in de charts, blijft de muzikale crisis voortduren.

Dit alles niet om te beweren dat ik ook maar enig verstand heb van het bovenstaande – hoewel ik het internet volgens mij redelijk door heb – maar wel om te zeggen dat Turin Brakes een nieuw album heeft uitgebracht op een onafhankelijk label, genaamd We Were Here. Er zijn wat recensies verschenen (79 uit 100 op Metacritic, waarbij Q het omschreef als het beste album tot nu toe), maar daar bleef het qua aandacht van de media bij. Desondanks lukte het de fans om het album in de charts te krijgen (46 in Engeland, en top 10 in de indie albums lijst). Met als titel We Were Here is het een statement, een signaal aan de wereld, een teken van leven zoals we dat allemaal soms willen maken. Maar in deze muziekindustrie is een teken geen teken als er geen enorme push van een label achter zit.

Het album staat op Spotify.

Geef een reactie