7: Een plaat voor de seizoenen

Op 27 februari 2012 (wat? 2012! ja…) keek Stefan toevallig op zijn Last.fm-profiel om te zien welke cd’s hij nu eigenlijk het vaakst had geluisterd sinds 22 september 2004 – de dag dat hij lid werd van de muziekstatistieksite. In de hoop nu eindelijk eens uit te leggen waarom de muziek in kwestie hem nu zo dierbaar is, loopt hij op ditisstefan.nl de top 25 langs. Momenteel hoopt hij dat hij de lijst afrondt voor 22 september 2014, als hij 10 jaar op de site actief is. De oude afleveringen vind je hier.

changing-of-the-seasons-516970dd4670a7: Ane Brun – Changing of the Seasons (2008)

 In zes jaar kan veel gebeuren. Je kunt totaal in de vergetelheid raken, maar je kunt ook, ik noem maar wat, met Peter Gabriel gaan touren, zijn theatrale kunstvorm overnemen en meer platen dan ooit verkopen (met It All Starts With One). Dat Ane Brun een rasperformer was was, wisten we natuurlijk al enkele jaren, ze is nog steeds een van de beste artiesten die ooit het gehucht waar mijn ouders nog steeds wonen meerdere malen met een optreden vereerde. De laatste keer, in de open lucht met een show die op grote festivalpodia was afgestemd, was misschien nog wel de minste. Maar daarvoor heb ik haar twee keer klein en gevoelig meegemaakt en toch volledig dominerend op het podium. Dat kan The Tallest Man On Earth ook op het podium: met een stem en een gitaar respect afdwingen.

Changing of the Seasons is oprecht een overgangsplaat, als we eerlijk zijn. Hoewel we hier nog niet mogen spreken van magistrale begeleiding en epische productie, horen we – anno 2014 – wel al de voorbode van dat nieuwe geluid. Ane schrok er zelf een beetje van – en daarom bracht ze niet lang erna het prachtige Sketches uit, met de demoversies van de liedjes die hier al best breekbaar zijn. Luister naar opener The Treehouse Song en The Puzzle om die rijkere productie te horen: de instrumentatie had met piano, cello en gitaar volstaan, maar nee: uit alle hoeken komen de prachtigste violen en percussie je kant op gesneld.

Hoe subtiel de toevoegingen zijn, merk je pas echt als je die begeleidende Sketches op zet. Net genoeg trompet voor kippenvel op My Star… Hier speelt geen andere vrouw dan die op nummer 22 in deze lijst Are They Saying Goodbye? zingt. En hoewel het verleidelijk is om de evolutie van Ane Brun te spiegelen aan de titel van deze plaat – blijkt bij de titelsong dat het gewoon weer om relaties gaat: It’s the changing of the seasons / he says; I need them / I guess I’m too Scandinavian. En even later: And then she awakes / reaches for the embrace / he decides not to worry about seasons again.

Mijn favoriete liedje op deze cd is echter Lullaby for Grown-ups. Een slaapliedje lijkt het niet echt, in de spaarzame tekst wordt de luisteraar op het hart gedrukt dat er miljoenen manieren zijn om aan je eind te komen. Bang zijn heeft geen zin, we kunnen er niks aan doen. En terwijl je kleine kinderen in slaap zingt met een droomwereld, lijkt Brun te stellen dat volwassenen hier niet in geloven. Het alternatief is presenteren dat je er toch niets aan kan doen als het fout gaat. You can’t keep the sky from falling anyway…

Na dit – voor mij in ieder geval – hoogtepunt – volgt er een dipje. Raise My Head en Armour (een walsachtig nummer met hoge koortjes) zijn mindere nummers en Round Table Conference is eigenlijk alleen maar fantastisch vanwege de prachtige gedempte noten op de gitaar. Zeker de Sketches versie die ik hier eigenlijk niet mag bespreken is prachtig.

Gelukkig eindigt de plaat met een drietal kneiters (prachtig woord…) van liedjes. Gillian is een eerbetoon aan Gillian Welch en de helende werking van muziek, waarin Brun openhartiger is dan ooit, over een dag waar alles tegen zat:

I was so tired then
the music caressed my skin
just like when someone finally holds you and you can give in
this you’ve been avoiding
you think you’ll fall apart, but it’s just that new song

Don’t Leave is een ogenschijnlijk simpel nummer waarin Ane Brun in gelukkiger staat verkeerd: die van jij-zei-GA-NIET-WEG-maar-ik-wist-niet-eens-dat-dat-een-optie-was-zo-gelukkig-ben-ik. Dit alles wordt met een fijne drum en piano begeleid zodat in het refrein (It won’t do us no good) strijkers en koor we bijna mogen dansen. Live wordt dit nummer dan ook ten volle uitgebuit.

In de pers heeft Ane wel eens geroepen dat Changing of the Seasons het slot van een trilogie was… Dat ze daarna echt de andere kant op wilde én kon. Vandaar dat niet meer dan fitting is dat de cd eindigt met Linger with Pleasure. Het is een nummer over voornemens, maar eigenlijk precies de tegenovergestelde voornemens dan ze uiteindelijk heeft voorgenomen (als dit zinnig klinkt). In het nummer rept Brun over een plek waar ze gewoon kan genieten en hangen en chillen. Met 2.52 minuten is het het kortste nummer op de cd. Misschien was ze er nog niet aan toe, dat rustige pensioen in haar eentje met haar herinneringen (en ze was pas 33 toen ze het opnam, dus wat dat betreft zou het aan de vroege kant zijn geweest), of misschien is het nog steeds haar ideaal… Het gaat wat ver om te stellen dat de laatste regels op Changing of the Seasons – hieronder geciteerd – de laatste “verstilde” momenten van Ane Brun op plaat zijn – we weten niet wat de toekomst van Ane gaat brengen en eerlijk is eerlijk, ook op It All Starts With One zijn genoeg stille momenten te horen –  maar het voelt nu even als het einde van een tijdperk. En daarmee zegt dit stukje net zo veel over de plaat als over de tijd waarin ik het luister.

Maybe this is wishful thinking
And maybe I’ll just keep on sinking
But sometimes it’s enough to know
That there is a place where everything is on hold
Where the hours will be longer
And I’ll linger with pleasure

Geef een reactie