Amerikaanse comedy

Wie Amerikaanse comedy zegt, denkt aan een paar klassieke series en heel veel slappe aftreksels ervan. De hoeveelheid – over het algemeen zwakke – klonen van klassiekers als ‘Friends’, ‘The Cosby Show’ en ‘Seinfeld’ zijn op twee handen te tellen. Maar toen begon Comedy Central met het uitzenden van ‘Reaper’: geen lachband, geen flauwe ‘gezinscomedy’ en verrassende humor. En toen dacht ik ‘dat kan niet de enige goede Amerikaanse comedy zijn.’ Een onderzoek volgde. Hier is het resultaat: de nieuwe generatie goede Amerikaanse comedy.

Reaper

Allereerst een kort woordje over de aanstichter van mijn veldonderzoek. Te zien op Comedy Central in het weekend, vermoed ik dat de serie nog geen grote fanbase heeft hier en ook in Amerika is was het even kiele kiele of er een nieuw seizoen gemaakt zou worden. De comedy scoort namelijk goed bij een iets ouder publiek dan de tieners die lucratief zijn. De serie draait om Sam. Zijn ouders hebben zijn ziel verkocht aan de duivel voor zijn geboorte. Daar hebben zijn vader en moeder altijd moeite mee gehad, dus hebben ze hem als kind altijd zijn gang laten gaan: het gevolg is dat Sam zijn opleiding niet afmaakte en nu al enkele jaren bij een bouwmarkt werkt, met een irritante baas, goede vriend Sock en geheime liefde Andi. Sam is wat je noemt een ‘slacker’. Totdat de duivel op bezoek komt. De briljante rol van Ray Wise, die de duivel in maatpak en altijd aanwezige glimlach neerzet, verandert Sams leven voor altijd. Sam moet namelijk ontsnapte zielen uit de hel gaan vangen. En als ‘ie dat niet doet… Tsja, zijn baas is natuurlijk wel de duivel.

Sterke punten van de serie zijn de enorm zwarte humor en de fantastische bijrollen. Sam krijgt iedere aflevering een wapen (dat varieert van een kruimeldief tot een broodrooster) waarmee hij de ziel van de week moet vangen. Als de klus is geklaard moet hij de ziel afgeven bij Gladys, een demoon werkzaam bij de DMV (Department of Motor Vehicles), een hel vanwege de lange wachtrijen. Hilarisch zijn ook de buren van Sam, twee homoseksuele demonen die graag ‘goed’ willen worden, en Ted, de baas van de bouwmarkt. De halve Amerikaanse maatschappij wordt op de hak genomen (AA Meetings, bureaucratie, immigratiebeleid, het zit er allemaal in). Halverwege de eerste reeks afleveringen zit er een dipje, maar daarna worden de verhalen steeds sterker, ook omdat er allerlei randmysteries belangrijker worden (waarom behandelt de duivel Sam zo goed?). Reaper is een verademing: zwart maar vrolijk, grappig maar diepgaand.

Psych

Wederom een serie zonder lachband! Prijs de makers, dus… Deze serie werkt mij getipt door iemand in Amerika… Psych gaat over Shawn, door zijn vader – politieagent – van kind af aan getraind is om alles, maar dan ook alles goed te observeren. Op een avond ziet hij op de lokale nieuwszender een interview op een crime scene en haalt daaruit genoeg informatie om de dader te identificeren. Hij belt zijn tip door, maar de politie besluit dat hij die informatie alleen kan weten als hij bij de misdaad betrokken was. Hij is al zo goed als gearresteerd als hij in wanhoop uitroept dat hij een medium is. Met een paar goede observaties weet hij zijn de politie te overtuigen en mag hij zichzelf bewijzen (want als hij nep blijkt, wordt hij alsnog gearresteerd). Hij trekt zijn beste vriend, Burton / Gus, mee in de oplichterij en zo is een privédetectivebureau geboren en weten ze zaak na zaak op te lossen.

Tot zover klinkt alles vrij middelmatig, maar de serie scoort iedere keer vanwege haar personages. Sean heeft de neiging ergens blind in te stuimelen, terwijl Burton een heldere kijk op de zaken heeft en er over het algemeen slechter vanaf komt. De mensen bij de politie George ‘Lassie’ Lassiter functioneert als sceptische droogkloot en zijn partner, Juliet ‘Jules’ O’Hara, als de blije enthousiasteling die open staat voor alle soorten hulp die een zaak kunnen oplossen. Die zaken zijn vaak ronduit absurd, maar dat neem je voor lief. Na het kijken van enkele afleveringen is het mogelijk een duidelijk patroon in de afleveringen te zien: aan het eind volgt bijna altijd een Poirotachtig samenzijn waarin Shawn volkomen over de top de zaak oplost (tot ergernis van detective Lassie), vaak gebruikmakend van klassieke scenes uit films of televisieseries en de draak stekend met alles en iedereen om zich heen. Hoogtepunten uit seizoen 1.

De imitaties van Shawn zijn slecht, de citaten verkeerd, het gedrag kinderachtig (heel kinderachtig), de interpretaties fout, uitweidingen onnodig, maar het resultaat is grappig (filmcombinaties als ‘The Lion King’ en ‘Star Wars’: “Simba, I Am your Father”, fantastisch). Het feit dat Shawn het hele detectivegenre op de hak neemt, is verfrissend tussen al die series die zichzelf te serieus nemen. In iedere aflevering zit als het goed is een running joke: het is de sport in iedere aflevering een ananas te verstoppen. Soms expliciet, soms heel sneaky in een hoekje. Verrassend is ook dat het privéleven van de heren nauwelijks een rol speelt. Af en toe is er een love interest, maar die verdwijnt binnen een aflevering weer. Waarschijnlijk is het een kwestie van tijd voordat er een serieuze relatie opduikt, maar tot die tijd bieden de losse afleveringen genoeg stof om mee bezig te blijven… Onbezorgd grappig en de karakters zijn zeer likeable. Vergeet ook niet te blijven zitten voor de aftiteling, waarin iedere aflevering weer klassieke pop songs op brute wijze worden vermoord. Helaas is de serie nog niet in Nederland op TV, maar dat is slechts een kwestie van tijd. Comedy Central: hint…

The Big Bang Theory

Tijd voor een meer traditionele Amerikaanse komedie. Door de critici verkozen tot ‘The best comedy you’re not watching.’ Als de afleveringen net zo goed blijven als in het eerste seizoen, dan kan dit een enorme hit worden. Leonard en Sheldon zijn roommates en hoogbegaafde nerds (net als hun enige vrienden), die hun tijd doorbrengen met computeren en onderzoek doen op de universiteit. Totdat ze nieuwe buren krijgen: een meisje genaamd Penny. Dan blijkt dat ze toch niet alles van het leven weten. Leonard wordt verliefd op het meisje, Sheldon ziet haar als (net als de rest van de mensheid) als dom, oppervlakkig en minderwaardig. Dat zorgt voor hilarische gesprekken, vol nerdhumor en theoretische discussies. De interactie tussen de sociaal onhandige jongens en de niet altijd bijster intelligente Penny is over het algemeen priceless.

Dat gezegd hebbende, zitten er wel een paar cliché’s in de serie… Uiteraard hebben we een Indiase verlegen jongen met zwaar accent en omdat de show wordt opgenomen met publiek, moeten we lachen op vastgelegde momenten. De show was vast veel leuker geweest zonder die verdomde lachband… En dan praat ik nog niet over de klassieke roommatessituatie. Maar goed, de tekstschrijvers van de show zijn gezegend met originaliteit en een behoorlijke dosis intelligentie. De enige reden dat deze show nog niet op de buis is, is vast omdat er nog niemand is gevonden die de dialogen naar Nerdnederlands gaat vertalen voor de ondertiteling. De acteurs zelf hebben de helft van de tijd geen idee wat ze aan het zeggen zijn, maar nerd spelen kunnen ze zeker. Hier zitten groeimogelijkheden!

Weeds

De laatste serie die ik wil bespreken is Weeds. Sinds eind juni te zien op RTL8 (vrijdagavond, half 10). Op het eerste gezicht lijkt het haast een dramaserie. Maar het uitgangspunt is al vrij dubieus. In een buitenwijk in Californië moet Nancy Botwin zich redden na het plotseling overlijden van haar man. Als weduwe zonder baan, een puberende jongen (Silas) en zijn te intelligente broertje (Shane), ziet ze maar één oplossing om de rekeningen nog te betalen: wiet dealen. Volslagen absurd natuurlijk, maar het gaat verrassend genoeg goed. Vaste klanten zijn Dean Hodes en Doug Wilson, die in de gemeenteraad van Agrestic zetelt (en tevens haar accountant is). Nancy koopt haar drugs bij Heylia James, die samen met dochter Vaneeta en neef Conrad de drugs verdeelt over de lokale dealers. Behalve dat de buurt natuurlijk ook lucht krijgt van haar handeltje – en niet iedereen vindt dat gehandel een goed idee. Onhandige factoren zijn haar zwager, Andy, een losgeslagen nietsnut zonder opleiding of baan, die bij het gezin intrekt, en vriendin Celia Hodes, voorzitter van de ouderraad op school en nogal tegen drugs. Naar mate ze meer succes boekt als dealer, krijgen meer mensen lucht van haar handel en wordt haar positie lastiger en moet ze allianties sluiten met andere mensen.

De kracht van de serie is eigenlijk reden om volkomen depressief over de toekomst van de mensheid te zijn. Beslissingen worden volkomen impulsief genomen, tegen beter weten in. Nancy krijgt een relatie met iemand van een antidrugseenheid, trouwt vervolgens met hem om te voorkomen dat hij gaat getuigen en zet vervolgens kwaad bloed door te vertellen dat ze niet langer van hem houdt. Dat is vragen om problemen. Celia Hodes is ongelukkig getrouwd met Dean, krijgt borstkanker, gaat vreemd, gaat nog een keer vreemd, wil scheiden en dan weer niet, en haat haar dochter Isabelle volledig. Doug het gemeenteraadslid is allesbehalve principieel of rechtschapen. Hij staat open voor omkoperij, dubieuze financiële constructies en gaat vreemd zodra hij de kans krijgt. En Uncle Andy is gewoon een nietsnut die continu bezig lijkt te zijn met zijn eigen graf graven. Desondanks bevat de serie een sterk staaltje maatschappijkritiek (Bush en natuurlijk de Amerikaanse samenleving als geheel – wat al duidelijk wordt in de iedere keer door een andere artiest gezongen intro – van Linkin Park tot Randy Newman en Death Cab For Cutie).

Het duurt even voordat je in het – volkomen absurde – verhaal zit, maar dan ben je ook echt om. De clash tussen het gangstermilieu en de witte upperclass idioten is perfect en gedoemd in vlammen op te gaan. Vanaf het vierde seizoen – als de familie verhuist naar een grensstadje met Mexico (inmiddels is het bedrijf een familiezaak geworden en hebben Celia en Nancy elkaar al vier keer geprobeerd te vermoorden) – komt de immigratiepolitiek centraler te staan. Andy en Doug besluiten ‘goede’ (dus niet gemene) mensensmokkelaars te worden – vooral om een mooi Mexicaans meisje te vinden. Opvallend genoeg haken veel fans van shows af nu deze zich niet meer in Agrestic afspeelt. Ze vinden het té absurd. Maar dat is nu net de reden waarom de show beter dan ooit is. De show moet het hebben van zijn volslagen idiote ontwikkelingen op een absurd hoog tempo. De show slaat drie satirische vliegen in een klap: het leven in de Amerikaanse bovenklasse, de gemiddelde soaps en series en politieke schijncorrectheid van het dagelijks leven. RTL8 mag dan een vrouwenzender zijn, qua humor is het denk ik meer een mannenserie.