Eerdere afleveringen: Aflevering 1, Aflevering 2, Aflevering 3.
Alle coole mensen schrijven Stefan als Steffan, of het belang van een goede supportact.
Afgelopen maandag, in de eerste aflevering van deze serie, begon ik met het oprakelen van mijn herinneringen aan het optreden op 30 september. Daarbij sloeg ik even de maanden aan hoge verwachtingen over. Hoe belangrijk deze dag voor mij zou zijn, wordt duidelijk aan de hand van het berichtje dat ik die ochtend, kwart voor acht, op het forum plaatste:
Right. Just a note to say I’m off… I couldn’t really get to sleep last night though I was really tired and now for some strange reason I’m really nervous. Anything can go wrong now, but I think I’m prepared for it.
Ik heb de hele dag vrij, maar ook genoeg te doen. Eerst ga ik naar Sjoerd in Leiden, samen reizen we door naar Schiphol om een Engelse fan op te halen. Shazia zat ook al jaren op het forum, maar ik had nauwelijks bewust contact met haar. We kwamen pas in direct in contact nadat we ontdekten dat we allebei aan het bieden waren op een promo-exemplaar van het nieuwe Turin Brakes album (ik won nét). Toen ze naar Nederland besloot te komen (eerder was ze al naar een concert van de band in Parijs geweest – en talloze concerten in Engeland), besloot ik dat we haar wel konden ophalen. Op het vliegveld heb ik een bordje bij me met daarop de tekst TURIN BRAKES (and / or fans). Dit min of meer als grapje – je weet toch nooit of de band dezelfde vlucht zal nemen (ze waren overigens met de bus).
Het t-shirt dat ik op de foto’s draag, is mijn eerste Turin Brakes merchandising. Ik wilde er graag eentje aan naar het optreden, maar had er uiteraard geen. Er was wel een webshop, maar daar had je een creditcard voor nodig. Die had ik niet. Dus besloot ik een mailtje te sturen en zowaar kreeg ik een gratis t-shirt opgestuurd (op voorwaarde dat ik het aan zou doen, zodat de band het zou zien, en dat ik het niet verder zou vertellen – bij dezen voldoe ik alsnog niet aan die voorwaarde). Later zou ik erachter komen dat de vrouw die het t-shirt opstuurde feitelijk Olly’s toenmalige vriendin was – en nu zijn vrouw). In ieder geval was ik blij als een kind met mijn t-shirt. Voor de detectives onder u: dat is inderdaad een Phil Collins Swatch-horloge dat ik draag.
Enfin, ik heb een mentor vandaag. Shazia is die-hard fan, net als ik, maar dan ervaren (want al vele concerten afgeweest). Ze is ook de eerste Engelse Turin Brakes fan die ik in levende lijve ontmoet. Dus volg ik haar aanwijzingen. We besluiten een bordje te maken met vier verzoeknummers. Daaronder schrijven we bovendien Please no Painkiller. Ik mag ze dan nog nooit hebben gezien live, ik heb wel al mijn ideeën over de muziek die ik wil horen: de gave rariteiten. Grote hit Painkiller hoort daar niet bij – al had ik die zelf natuurlijk ook nog nooit gehoord. Overigens weet ik nog goed dat Sjoerd zich erover verbaasde dat zowel Shazia als ik de volgorde van de liedjes op de cd’s van Turin Brakes uit ons hoofd kenden.
Het regent veel in Amsterdam, dus zitten we met name in café’s. We hebben echter veel tijd om te verspillen. Als we ruim voor het optreden bij de Melkweg aankomen, staat daar een hele lange rij. Nu weet ik van mezelf dat ik een goede muzieksmaak heb, maar het feit dat er dik 2 uur van tevoren een lange rij voor Turin Brakes staat, lijkt zelfs mij onwaarschijnlijk. De rij tienermeisjes blijkt te wachten op een geheim concert van Jamie Cullum. Daar pakken we later het einde nog even van mee, als we weer wat tijd hebben gedood in het café bij de Melkweg. Vervolgens komt Mischa aan, die altijd heeft beloofd dat hij met me mee zou gaan naar het volgende optreden van de band. Ook komt er nog een fan uit Eindhoven, Laura, maar die heeft vertraging in het verkeer.
Om 19:10 gaan we in de rij staan voor Turin Brakes. We staan vooraan, achter ons staan al gauw een man of 35. Een man vraagt me of ik “Stefan van die website ben”. Dat ben ik. Ik ben herkend (met name vanwege de leeftijd die hij me schatte en de leeftijd die ik blijkbaar ergens op mijn website had gezet)! Wanneer we naar binnen mogen is er geen tijd om te stoppen voor de merchandisetafel: de voorste rij van de Melkweg moet worden ingenomen. Daarin slagen we. Het uur erna ben ik semi-misselijk en nerveus. Het is alsof ik zelf voor een volle Melkweg moet gaan optreden.
Om iets over 8 word ik eindelijk uit mijn lijden verlost. Hush, de support act uit Denemarken, speelt een korte set ter opwarming ende vermaeck. Erg indrukwekkend is het niet, een soort slappe countrypop, maar de zangeres is erg, erg mooi in haar bloemetjesjurk. Jammer genoeg is ze getrouwd met haar collega. Overigens heb ik hierna nooit meer iets van Hush gehoord, maar in Denemarken schijnen ze nog steeds actief te zijn. En al is de muziek niet bijzonder enerverend, het lijdt in ieder geval de aandacht af en ik ben blij dat ik mijn opgekropte enthousiasme ergens op kan richten. We dansen dan ook enthousiast mee (zo goed en zo kwaad als het gaat). Dit levert ons een compliment op van de zangeres (score!) en een geamuseerde blik van haar man (de gitarist). Ze hadden duidelijk geen enthousiast publiek verwacht deze avond.
Na enige opstartproblemen verloopt de set van Turin Brakes voorspoedig. Wij proberen al dansend en zingend de aandacht van de band te trekken, maar zonder veel succes. Ze concentreren zich op de nummers en werken de set af. Totdat de hit Painkiller (die we op ons bordje hadden als no-no) voorbij komt. Dan klinkt ineens dit geluid. This one’s for Stefan!
Hierop laat Shazia een ander bordje zien aan de band waarop staat dat “Stefan rules ok” (maar dan in het Engels). Olly antwoordt met de woorden That’s… weird… en zo begint een legendarisch goede versie van Painkiller. Mijn avond is gemaakt. De rest van het optreden is een grote high voor mij. Wat helpt is het feit dat geluidsproblemen definitief verleden tijd lijken te zijn. Aan het einde van de set schreeuwen we zo hard we kunnen om een encore. Die komt er. Drie liedjes, waaronder Breaking The Girl en 72.
Hoewel het technisch gezien niet het beste optreden was, zat het met de sfeer wel goed. Na afloop van het optreden jat ik een setlist van het podium (een vaardigheid waarin ik best goed was geworden na een aantal I Am Kloot-optredens) als aandenken. Bij de merchandise wachten we totdat de band verschijnt. In Engeland komen ze ook regelmatig met fans praten, dus daar gaan we nu ook van uit. Mischa is dan al terug naar Groningen. Sjoerd gaat op een gegeven moment buiten kijken – het is dan bijna een uur later – als ik de zangeres van Hush zie lopen. Eerder dat jaar had ik voor 30 pond de eerste Turin Brakes uitgave ooit gekocht (die prijs was overigens een koopje voor het vier nummers tellende vinyl plaatje) en daar wilde ik graag een handtekening op. Daarnaast wilde ik de band bedanken voor de mooie show en de afgelopen jaren.
De muziek van Turin Brakes is namelijk voor mij heel bijzonder. Er zit een zekere angst en onzekerheid in die mij heel bekend is. Tegelijkertijd is de muziek nooit echt depressief. Er zitten bijna altijd sporen van hoop in, die je er pas na een tijd bewust uithaalt. Of om een directere link te leggen: het nummer Panic Attack is één van de manieren waarop ik over mijn paniekaanvallen ben heen gekomen. Niet direct daarvoor, maar in ieder geval voor alles wilde ik de band bedanken. Maar ze kwamen dus niet. De manager leek het “onwaarschijnlijk” dat ze nog kwamen.
De zangeres van Hush, Dorthe, komt dus wel en na een minuut, als ze eigenlijk alweer weg wil gaan, spreek ik haar aan. Allereerst bedank ik haar voor de show. Gezien het feit dat we de hele tijd hebben staan dansen, is ze heel vriendelijk (of gewoon omdat ze altijd vriendelijk is). We kletsen even over de show en dan vraag ik haar of ze denkt dat Turin Brakes nog komt om met fans te praten (de Melkweg begint ondertussen al aardig leeg te lopen, wat niet zo gek is, een uur na het optreden). Ze denkt van niet, maar ze is wel bereid om mijn The Door EP mee naar boven te nemen en te laten signeren. Ik vraag haar om erbij te zeggen dat het voor mij is en dat ze een liedje aan me hebben opgedragen.
Twee minuten later komt ze terug. Met Olly, de zanger, en mijn Door EP. Allereerst spreekt hij zijn verbazing uit over het feit dat ik hier nog steeds ben. Al gauw duiken Shazia en Laura op, die Olly ook hebben gezien. Wat volgt is een leuk gesprek, waarvan ik vanwege de harde muziek na enkele minuten de draad kwijt ben. Olly signeert mijn Door EP… For Stephan, thanks for coming. Aangezien alle coole mensen mijn naam met ph-en schrijven (die dag in ieder geval, er is inmiddels ook een ff-fase geweest en nu zijn we in de fase dat mijn naam gewoon met een f moet worden geschreven, zie het cd-boekje van de laatste cd van Turin Brakes) ben ik bereid deze spelfout door de vingers te zien. Olly signeert ook nog de setlist:
Daarna is het tijd om afscheid te nemen. Voor de vijfhonderdste keer binnen tien minuten bedank ik Olly voor de muziek en hij bedankt me voor de website (waarbij hij grapt dat hij er altijd op kijkt om te zien of hij die dag naar de tandarts moet – zoveel lijkt erop te staan).
Sjoerd en ik reizen terug naar Leiden, Laura en Shazia blijven in Amsterdam. Ik ben een mooie herinnering rijker. Het zou bijna twee jaar duren voordat ik Turin Brakes weer zag, maar in de vijf jaar die volgen zou ik Turin Brakes in totaal nog negen keer zien. 28 oktober volgt de elfde keer in Canterbury, één week later de twaalfde keer in Eindhoven. Sommige mensen zijn tot hun dood fan in het bezit van de seizoenskaart van de lokale voetbalclub, ik heb een Turin Brakes fansite. Dat betekent niet dat ik niet kritisch tegenover hun werk sta, maar wel dat ik ook als het een seizoen wat minder goed gaat, nog steeds trouw hun concerten zal bezoeken (dat die sinds 2005 eigenlijk altijd van goede tot zeer goede kwaliteit zijn geweest, helpt daarbij ook).
Waarom ik het nu na zoveel keer live en op cd nog steeds niet zat ben? Omdat iedere keer als de band een optreden in Nederland aankondigt, iedere keer als ik de band live zie, iedere keer als er nieuw werk verschijnt, iedere keer dat ik een liedje toevallig voorbij hoor komen op de radio, op tv of in de playlist op mijn werk, mijn leven net iets mooier is dan een moment daarvoor. En als ik denk aan alle dingen die Turin Brakes me heeft opgeleverd (van de muziek tot nieuwe vrienden en een tijdverslindende hobby), dan kan ik niet anders dan er gelukkig van worden.
Daarom is het helemaal niet moeilijk om fan te blijven. Daarom zal ik zolang het gaat Turin Brakes anekdotes in gesprekken blijven stoppen (Turin Brakes heeft trouwens ook een liedje waarin….) en zal ik zolang daartoe in staat ben naar concerten van de band gaan, ook al maken ze de minst hippe muziek ooit. Daarom zal ik tot in de lengte van dagen het Turin Brakes evangelie blijven verkondigen. Ken je mij, dan ken je in ieder geval de naam Turin Brakes.
Daarom ben ik een superfan.