Het perspectief van een extra aarde

Vroeger keek ik films in een zeer hoge frequentie. Sterker nog, ik heb echte VakantieFilmMarathons gedaan (blader maar eens een eind terug naar 2007). Maar sinds mijn studentenleven voorbij is, kijk ik een stuk minder films. Omdat films te lang zijn om eventjes te kijken en omdat het ook lang niet altijd ‘licht’ vermaak is. Toch vond ik het dit weekend weer eens tijd om een film te kijken. Aangespoord door een lijstje van tien ondergewaardeerde films (waarvan ik er een paar al had gezien, trouwens, dat dan weer wel), begon ik op zaterdagmorgen bij het ontbijt met een film. Ik zag al een mooie traditie geboren worden, maar daarbij vergat ik even dat film kijken niet alleen maar vrolijk is.

De film die ik had uitgekozen was namelijk Another Earth. De film gaat over Rhoda, die als zeventienjarig meisje die over the moon is als ze wordt toegelaten tot MIT. Ze viert een feestje en rijdt met teveel alcohol op naar huis. Als de radio dj haar erop attendeert  dat er een nieuwe planeet zichtbaar is in de sterrenhemel die enorm op de aarde lijktm kijkt ze op. Als meisje met een bovengemiddelde interesse voor het heelal is ze bijzonder geïnteresseerd in de planeet. Helaas vergeet ze daarbij op de weg te letten en ramt ze een andere auto met het jonge gezin van componist John Burroughs. De componist raakt in een coma, zwangere vrouw en vijfjarig zoontje zijn dood. Geen uitermate positief begin van de film dus.

Fastforward enkele jaren: Rhoda heeft haar straf uitgezeten, maar haar toekomst is zum kloten. Om haar zelf schijnbaar te straffen probeert ze geen academische toekomst na te streven maar wordt ze schoonmaakster op een middelbare school zodat ze niet te veel hoeft na te denken.

Omdat Rhoda minderjarig was, is haar identiteit geheim gehouden voor de slachtoffers. Burroughs is inmiddels ontwaakt, maar erg depressief. Rhoda wil haar excuses aanbieden voor het aangedane leed en zoekt Burroughs op. Wanneer hij de deur open doet, biedt ze zichzelf in een opwelling aan als schoonmaakster. Zo maakt ze zijn huis (en leven) schoon en helpt ze de beste man uit zijn depressie. Al weet je dat hij gedoemd is erachter te komen wie zijn schoonmaakster is – en dat dat geen hoogtepunt gaat zijn.

Klinkt inderdaad niet als een science-fiction film en dat is het ook niet echt. Wel speelt de notie van de extra aarde de hele tijd door op de achtergrond. Rhoda doet mee aan een wedstrijd om een reis te winnen naar Earth 2, omdat ze verder toch weinig op aarde heeft. Belangrijker is echter de gedachte die deze planeet oproept: als Earth 2 inderdaad een exacte kopie van onze planeet is, wat is er dan hetzelfde en wat is er anders? Lopen we zelf ook rond op die planeet? Hebben we daar dezelfde fouten gemaakt, dezelfde beslissingen nodig? Is de Rhoda van Earth 2 de succesvolle MIT-studente, of de depressieve twintiger wiens leven door een grote fout is bepaald. En is Burroughs 2 ook een weduwnaar of is hij gelukkig getrouwd met twee kinderen:

Within our lifetimes, we’ve marveled as biologists have managed to look at ever smaller and smaller things. And astronomers have looked further and further into the dark night sky, back in time and out in space. But maybe the most mysterious of all is neither the small nor the large: it’s us, up close. Could we even recognize ourselves, and if we did, would we know ourselves? What would we say to ourselves? What would we learn from ourselves? What would we really like to see if we could stand outside ourselves and look at us?

Dat wordt in Another Earth mogelijk dankzij de nabijheid van Earth 2. Het is een aanlokkelijk idee, weten of je een ander leven had kunnen hebben dat misschien wel beter is dan het leven dat je nu leidt. Het maakt van Another Earth een intrigerende film, waarin het enige noemenswaardige special effect de extra aarde is, die een groot deel van de film in de lucht te zien is. De planeet speelt slechts een ondersteunende rol in de film – hier hoef je geen grote rampen te verwachten. Het gaat om de interacties van de personages, om hun angsten en incasseringsvermogen.

Another Earth is een ingetogen filmbeleving, met – zeker in het eerste deel – weinig dialogen: het beeld spreekt voor zich. Brit Marling speelt de hoofdrol, maar werkte ook aan het script. Ze ziet eruit alsof ze in talloze slechte tienerkomedies voor de cute blonde girl had kunnen doorgaan, maar ze speelt hier een indrukwekkende rol. Zoals we eerder al in Moon zagen, zijn het soms de minimalistische science-fiction films die indruk maken. Juist omdat daar geen visueel geweld in zit, maar omdat ze vertrouwen op de vertelkunst, op bijzondere personages en een vaak simpel ‘Wat Als…’-idee. Wat als er een extra aarde zou zijn waar we naar toe zouden kunnen vliegen? Hoe zou ons perspectief op ons leven veranderen? Wat zou er anders zijn? Wat hetzelfde? Another Earth biedt uiteraard geen echte antwoorden op dergelijke vraagstukken. De film zet je echter wel aan het denken.

vier uit vijf

Geef een reactie