13: Tom McRae – Just Like Blood (2003)
Ik ben ervan overtuigd dat je jezelf een paar keer tegenkomt in je leven. Dat je even een pas op de plaats moet maken, moet evalueren, voordat je weer door kunt. Ik had dat in 2003 – en een tijd geleden had ik het weer. Hoewel de muziek van mijn favoriete band me zeker heeft geholpen in die tijd, is er nog een album dat een belangrijke rol speelde bij het onder controle krijgen van mijn toenmalige stress en paniek. Op het forum van mijn favoriete band kreeg ik mailcontact met een aantal fans. Een daarvan kwam uit Schotland en kende mijn problemen – had er zelf ook vaak last van gehad. Ze bleek uiteindelijk niet echt te vertrouwen te zijn (les 1: kinderen, kijk uit met wat je tegen wie zegt op internet) en toen ze me vorig jaar herkende bij een concert in Schotland – zes-zeven jaar na ons laatste mailcontact – bleek ze ook nog een zielige vrouw op leeftijd te zijn geworden. Ik heb haar na twee minuten afgepoeierd en ben bij de leuke mensen gaan staan, met wie ik had afgesproken.
Maar goed, zij tipte me dus wel Tom McRae en dat is op zich dan wel weer aardig. Daar heb ik immers vandaag nog steeds plezier van. Zoals ik in mijn vorige stuk over Tom schreef, maakte ik kennis met McRae via een vijftal liedjes van de eerste twee platen van McRae. Van dit tweede album waren dat: Ghost of a Shark, You Only Disappear en Stronger Than Dirt. Als ik deze liedjes hoor, moet ik denken aan ’s avonds laat nog een paar potjes Jewelz via MSN spelen. Ik heb McRae’s muziek altijd al met de avond geassocieerd, met tot rust komen en nog snel een brief schrijven voordat de brievenbus wordt geleegd. Nu nog steeds, althans, vooral Just Like Blood, omdat dat de eerste cd was die ik kreeg.
Just Like Blood heeft meer gitaareffecten, meer productie dan de debuutplaat. Daardoor is de plaat op het eerste gehoor misschien wat interessanter. Je moet nog steeds goed luisteren, maar het geheel is net iets rijker dan alleen maar getokkel. Dat begint al op opener A Day Like Today. Geen gitaar opent de cd, maar een soort klokkenspelachtig instrument waarvan ik altijd vergeet op te zoeken wat het is. Het nummer zelf is een lied wat tegelijk frustratie en liefde uit (I wish that I could comfort you, if love is our defense, thought that I could comfort you, if you let me, I could love you to death).
Een van de dingen die ik altijd al tof heb gevonden aan McRae is de manier waarop deze cd begint en eindigt. De cd’s van McRae eindigen altijd met een sterke laatste zin (op All Maps Welcome: I guess I’ve said it all, op King of Cards: Lord, how long? en op de debuutplaat: yeah I was born in a summer storm, I live there still…). Je kunt er bijna altijd een vraagteken of drie puntjes achter zetten. Of allebei. Hier komt dan bovendien nog bij dat de cd ook nog een mooi begin heeft. Tom is bejubeld door de pers, maar niet doorgebroken, heeft clips gemaakt, singles uitgebracht, maar is geen wereldster. Toch een tweede plaat met een deal bij een grote maatschappij en hoe begint deze tweede cd?
“Welcome back,” says the voice on the radio
But I never left, I was always right here.
Mijn favoriete cd-opener ooit, omdat hij Toms cynische humor zo goed vangt. In het manuscript dat ik al een paar jaar schrijf, heb ik dan ook een verwijzing naar deze regels verwerkt.
Just Like Blood is ondanks de rijke productie een van de “zwartste” cd’s die ik heb. Dit is geen vrolijke cd, maar dat was ook niet waar ik naar zocht toen ik hem opzette. Track 2 en 3, normaal de plekken voor de hippe singles, zijn donkerder dan donker. You Only Disappear: (Baby I’ll call up a storm, keep you safe from harm… But you only you only disappear). Meteen gevolgd door mijn favoriete Tom McRae-liedje, het eerste nummer waarbij het “klikte”: Ghost of a Shark:
I’m gonna leave any minute
See the skyline disappear
Head out of the city
Burn my clothes bury my fearsOh you will never know I was here
Tell me now is there difference
Between a shark and the ghost of a shark
‘Cause all I have are secrets and memories of the dark
Oh rip away the skin burn my heart
Dit alles gespeeld in een simpele structuur met een wonderschone gitaartokkel, die bij de herhaling van de tekst wordt ondersteund door een simplistische maar goed ondersteunende drum en een slidegitaar. Hoogtepunt. Iedere keer kippenvel. Iedere keer.
Stronger Than Dirt is iets steviger – het nummer rockt bijna en hoewel het ook zijn breekbare momenten bevat, is het over het algemeen een nummer over survivalinstinct, in mijn optiek dan.
Er staan twee nummers op de cd waarbij het kwartje pas laat viel. Eén daarvan is Overthrown, waarbij er zoveel effect op de zin “I should leave” zit, dat ik altijd “Alsjeblieft” hoor. (luister hier) *grinnik* Verder een mooi nummer hoor, maar niet zo mooi als Walking 2 Hawaii. Een liefdeslied over het einde van de wereld, dat kan alleen Tom McRae zo schrijven. Het tweede hoogtepunt op de cd, wat mij betreft, mede dankzij het mooie openingscouplet.
Falling feels like flying
Till you hit the ground
& everything is beautiful
Till you take a look around
So let it go…
Over dit nummer kan ik boeken vol schrijven, maar u kunt het veel beter zelf luisteren… And as the air slips from our lungs, we’ll sing songs – of love.
Kippenvel, iedere keer.
Wat nog volgt is onder andere het verguisde Karaoke Soul, door veel fans in eerste uitgespuugd als te commercieel en te veel effectbejag. Toch horen we hier thema’s en frasen die kenmerkend zijn voor het werk van McRae – over de maakbaarheid van de huidige maatschappij. Er zit agressie in, frustratie, wanhoop en eindigt in een soort mantra: faith is gone and love is gone and fear is strong and… etc. etc. Wat ik vooral waardeer in het nummer is dat Tom zich even helemaal laat gaan. Zelfs in de video – niet het hoogtepunt van creativiteit – lijkt het alsof hij zijn woorden spuugt en het meent:
Zoals ik al eerder zei, waardeer ik de manier waarop McRae de cd afsluit… Met een beschouwing, reflectie op het menselijk bestaan en de vergankelijkheid, met een gitaarpartij die een beetje lijkt op Everybody Hurts, maar dan met de extra subtiele drum en instrumentatie die we ook al op Ghost of a Shark hoorden.
It’s strange how through time we look the same
Your eyes and mine – looking away
Too scared to see, human remains
And soon enough, this will all be a memory
Soon enough, this will fade like a photograph
Of you and me
Uiteindelijk lijkt McRae hier te zeggen dat hij het zelf ook niet allemaal weet, al roept hij af en toe van wel (in Karaoke Soul riep hij nog stoer let me treat you for your disease), en dat het allemaal wel zijn plek zal krijgen. Aan de hand van de metafoor van de verbrande foto begint het nummer, en eindigt het ook. We zien er nog hetzelfde uit, maar onze gevoelens, onze leefwereld en onze houding naar elkaar is veranderd. Relaties gaan uit, mensen gaan verder. En je ziet het nu op die verbrande foto allemaal weer voor je.
The picture is burned at the edge
And you’re looking away
Looking for what’s next
Tell me what’s next
En dan de stilte om te reflecteren.
