Auteur: Stefan Meeuws
Een tijdje geleden ging er een blog rond met de tracklist van een vrolijk Decemberists-album. The Decemberists maken namelijk indie folkrock nummers van epische proporties. Niet dat het niet catchy is, sommige nummers kun je blijven meezingen, maar je zingt dan wel een liedje mee waarin vrouwen worden verkracht, gemene dronkenlappen een gruwelijk maar verdiend einde krijgen, mensen verhongeren in een winter door de mislukte oogst, of waarin een sporter die knock-out ligt omdat hij is neergehaald, doorheeft dat zijn vriendin vreemdgaat met de aanvoerder van het andere team. Die verhalen werden flink breed opgezet: niet zelden duurden de nummers langer dan zes minuten en zaten er theatrale pauzes en effecten in. Gelachen werd er zelden (hooguit enige schadenfreude hier en daar). Dus dat kon wel om de songtitels van dat bij elkaar verzonnen ‘happy album’. Dat soort teksten, dan kun je best lachen om “The Butcher Who Only Slaughtered Animals For Food, Never People”, “A Deer That Is Just A Deer, Not An Enchanted Prince That Will Leave You Pregnant With A Witch-Son” en soortgelijke titels.
Live kun je natuurlijk ook een aardige show bouwen rondom die liederen, maar het grote publiek wil singles van drie minuten, fijne hits enzo. Meer Viva La Vida dan The Infata dus. Als tekstschrijver ben je op een gegeven moment misschien ook klaar met de eindeloze verhalen. Op een gegeven moment krijgt de gruweldood van zo’n personage toch minder impact en wil je gewoon zeggen I needed you to make me better... Dus zoek je naar een manier om jezelf niet te herhalen zonder je identiteit helemaal uit het oog te verliezen.
Uitverkoop-itis
Toen The Decemberists van een klein naar een heel groot label overstapten, zanger Colin Meloy noemde het gekscherend de major-label sellout-itis, ging de band in eerste instantie op dezelfde voet door. Pas na achtereenvolgens een muzikaal sprookje en een behoorlijk moeilijke rockopera (The Hazards of Love) kwam de commerciële versimpeling waar veel fans voor hadden gevreesd. The King Is Dead bereikte de top van de Amerikaanse albumlijst. Op het album ontbraken de epische aspecten van weleer. Het album klinkt meer als R.E.M. (R.E.M.-gitarist Peter Buck speelt zelfs een paar deuntjes mee) en Americana dan als Victoriaanse vertellingen van veertien versen met begeleiding op harmonica en stampvoetende percussie. Het album ligt dan ook fijn in het gehoor.
Het vervolg dat afgelopen week verscheen is een compromis geworden. Schipperen tussen wat de huidige fans willen en materiaal waarmee je nog meer nieuwe fans kunt bereiken. What a Terrible World, What a Beautiful World komt deze week de top 30 van de Nederlandse albumcharts binnen. Om van een smash hit te spreken, gaat misschien wat ver, maar commercieel lijkt me dat geen tegenvaller voor een band die pas één keer overdag op 3FM werd gedraaid. Terecht kun je de vraag stellen: wat boeit het dan nog dat een paar hipsterfans boos worden als het grote publiek het nieuwere werk van de band omarmt? Waarom begin je er überhaupt over?
Nu, ik begin er dus niet over… Dat doen ze zelf… In de openingstrack The Singer Adresses His Audience zingt zanger Colin Meloy over hun noodgedwongen verandering.
We’re aware that you cut your hair / In a style that our drummer wore in a video
But with fame came a mountain claimed for the overlord, you know
So when your bridal processional is a televised confessional to the benefits of Axe shampoo
We did it for you
(…)
And would we change? We had to change some
Als de gimmick is uitgewerkt is het een beetje een duf nummer. En er zijn meer metagrapjes. Verderop bij Anti-summersong, qua titel al een terugverwijzing naar een nummer op een eerder album, wordt nogmaals de draak gestoken met de eigen reputatie:
I’m not going on, just singing that old sing-along suicide song
Jammer genoeg zijn het niet de beste liedjes waarin de band aan de verwachtingen van de die-hard fans probeert te voldoen. Op de mooiste liedjes worden die verwachtingen nou juist genegeerd. Dus skip langs Philomena, Better Not Wake The Baby maar luister wel naar het mooie Carolina Low, dat dan wel op een positieve manier doet denken aan de tragische liefdesliedjes van de eindejaarristen.
De hoogtepunten zijn toch de nummers waar geen flauwe terugverwijzingen in zitten en die voortborduren op de directere weg van The King Is Dead. Daar halen ze zelf duidelijk ook de meeste voldoening uit. Voorbeelden zijn er genoeg: Till The Water’s All Gone, Lake Song,The Wrong Year en het fantastische Make You Butter Better met een bijzonder fijne videoclip met Nick Offerman – bekend van Parks & Recreation.
Je kunt je afvragen of het gezond is dat een band zo erg met zijn imago bezig is dat het meteen het centrale thema van de nieuwe plaat wordt. Aan de andere kant past het ook wel weer bij de band. Het gaat wat ver om hier te spreken van een conceptalbum als The Crane Wife, maar het is een verhaal en een verhaal dat de band blijkbaar graag wil vertellen, net zoals vroeger de verhalen over mislukte oogsten en naar huis verlangende militairen. What A Terrible World, What A Beautiful World is er een curieuze plaat van geworden. En als zij er niet over waren begonnen, had ik dit stuk niet eens geschreven en gewoon kunnen genieten van wat waarschijnlijk een meesterwerk was geweest.
The Decemberists spelen op 23 februari in Paradiso, Amsterdam en op 25 februari in Doornroosje, Nijmegen.
Artwork door Carson Ellis (c) thedecemberists.com.
