De fijnste Phil Collins liedjes die niet op Skyradio komen

Hij wordt verguisd door de media, gehaat door muzieksnobs, maar voor mij en vele anderen is hij een muzikale held. Phil Collins verkocht zowel solo als met Genesis meer dan honderd miljoen platen en werd bij het grote publiek bekend met wat hits als ‘Against All Odds’, ‘Another Day In Paradise’ en badabadabadadadada ‘In The Air Tonight’. Bij mij en mijn beste vriend brak hij vooral door als die artiest die tenminste wel nog met echte instrumenten muziek maakte, in de jaren ’90 die gedomineerd werden door foute dance. Ja, toen ik klein was, was ik al ouderwets. Maar Phil Collins, wiens platen nu opnieuw geremasterd uitgebracht worden onder het motto Take A Look At Me Now, blijft een koning.

Auteur: Stefan Meeuws

Vroeger was ik diehard Phil Collins-fan. Op een of andere manier vond ik al op jonge leeftijd de elektronische jaren ’90 koud en lomp klinken. Ik luisterde wel trouw de Mega Top ~~50 100~~ 50 en nam liedjes op bandje op, maar de meeste van deze muziek deed me weinig. Via de ouders van een vriend kwamen we artiesten als Paul Simon en Phil Collins op het spoor. Dat was het begin: fijne popmuziek, maar met echte instrumenten en muzikanten gemaakt.

Ik zag Phil Collins live op zijn First Final Farewell-tour, met Genesis tijdens de Turn It On Again-tour, beide keren in de Amsterdam ArenA. En beide keren was het fantastisch: een show van niveau, een entertainer met humor en klassieke nummers waar een uitzinnig publiek uit volle borst op meezong. Ik heb zelfs twee afleveringen van de TROS TV Show met Ivo Niehe doorstaan om Phil Collins van dichtbij te zien playbacken. Het was het waard, het was meteen mijn debuut bij de publieke omroep als klapvee.

Ik ben dus een Phil Collins-kenner. Ik heb lp’s, cd’s en dvd’s, zelfs een fantastische kleine documentaire over de laatste tour van Phil Collins – The Last Goodnight – waarin Phil en zijn band worden gevolgd op tour door Oost-Europa en het Midden-Oosten, tijdens de laatste soloshows uit zijn carrière. Het is een logistieke nachtmerrie, vol gezondheidsproblemen en slechte reviews, maar met een publiek dat het allemaal waar maakt, omdat de band optreedt op plaatsen waar dergelijke artiesten nooit komen. Het is een documentaire die een brok in mijn keel achterliet, maar ook bijzonder veel hilarische momenten bevat (les: Griekse tourpromotors zijn eigenwijs). Net als het oeuvre van Phil, dus. Wie na deze documentaire nog durft te beweren dat Phil een sell-out is die alleen middle-of-the-road doet, heeft niet goed opgelet.

Hoewel ik niet ontken dat Phil Collins de nodige knuffelrock-tracks heeft opgeleverd, hij bracht zelf nota bene een compilatiealbum genaamd Love Songs uit, zijn er veel goede nummers van Phil Collins die niet dagelijks op SkyRadio te horen zijn.

De criteria voor dit lijstje nummers zijn als volgt:
– Het nummer mag zowel uit Phils solocarrière zijn als uit die met band Genesis en andere zijprojecten.
– Het nummer mag niet op het verzamelalbum …Hits staan. Tenzij het dat toch staat.
– Het nummer is awesome.

1 – Hang In Long Enough

Natuurlijk is het glad, want … But Seriously, waarvan Hang In Long Enough de openingstrack is, was een blockbuster-album. Zeg maar de 1989 van 1989. David Crosby, Eric Clapton, Steve Winwood; ze hebben allemaal een muzikale rol te spelen op dit album. Maar Hang In Long Enough swingt vooral de pan uit. Het nummer doet het dan ook goed als opener tijdens Phils concerten. Op de albumversie wordt zelfs de draak gestoken met de scheurende gitaar, die aan het eind als een soort auto optrekt. Humor, Phil.

2 – The Roof Is Leaking

We schrijven 1981 als Face Value uitkomt, het debuutalbum van Phil Collins als soloartiest, waarin hij meteen zijn type muziek neerzet: ‘heart on sleeve’, recht voor zijn raap, maar altijd met gevoel voor ritme en wat hij zelf noemt ‘atmosphere’. Hier vind je een aardig fragment uit de documentairereeks Classic Albums. The Roof is Leaking is een mooi verhalend nummer op het album waarin die ‘atmosphere’ ook aanwezig is. Nog gaver is de demo, waarin Phil samen met Eric Clapton het nummer speelt. Phil vond het op een cassettebandje in een doos. Nu staat het op de re-release van Face Value (Spotify).

3 – Genesis – Mama

Ik was nog niet lang fan van Phil Collins (begonnen bij But Seriously en Dance Into The Light toen er een TMF-special over de beste man werd uitgezonden (dat gebeurde toen regelmatig)). Daar werd ik erop gewezen door Fabienne de Vries (of was het Bridget Maasland?) dat de beste man ook bekend was van Genesis. Van watte? Om dan vervolgens de clip van Mama te zien – een donker nummer over een prostituee, met een helse lach. Even wennen, maar niet minder gaaf.

4 – Do You Know, Do You Care

In Nederland is dit nummer van het tweede album Hello, I Must Be Going wellicht nog bekender dan daarbuiten, aangezien het jarenlang in SIRE-reclames tegen alcoholmisbruik werd gebruikt. Het laat een fantastische donkere kant van de meester horen. Grapje van Phil aan het eind: zijn debuut op trompet, vanaf ongeveer 4.30 te horen:

5 – I Don’t Wanna Know

‘It’s over, oh yes it’s all over’. Als er een nummer is dat meer jaren ’80 is dan dit, dan moet ik het nog horen. Natuurlijk glijdt dit nummer overal af waar je het oplegt. Hoe fijn klinken die drums? Negeer de gitaar en focus op het ritme. Tijd voor een montage in een foute actiefilm. No Jacket Required is de jaren ’80, gevangen in een krap uur. Misschien schiet Collins na het depressieve Face Value en het vaak donkere Hello, I Must Be Going… een beetje door naar het commerciële hier en daar. Onder die laag glans liggen echter goede nummers. Als je de soundtrack van Top Gun gaaf vindt, dan is deze plaat wat voor jou.

6 – Dance Into The Light

De jaren ’90 waren geen goed tijdperk voor Phil Collins. Zijn persoonlijke Both Sides werd door critici afgedaan als deprimerend, traag en saai (vorige maand verschenen bij de re-release aanzienlijk betere recensies) en toen hij daarop in 1996 op Dance Into The Light maar weer vrolijke muziek ging maken, was dat ook niet goed. Slap aftreksel van Peter Gabriel en Paul Simon, luidde het oordeel. En ook nog tien jaar te laat. Die kritiek was wellicht niet geheel onterecht, maar er staan best fijne liedjes op deze plaat. Het is geen Graceland, maar wel een plaat vol met mooie verhalen en fijne muziek. En: aangezien dit het eerste album van Phil Collins was dat ik hoorde en bezat, blijft het bijzonder voor mij.

7 – Firth of Fifth / I Know What I Like

Phil Collins kan dus ook goed drummen. Na de wat op de zenuwen werkende intro komt er een epische gitaarsolo om de hoek kijken, waarna de drums volgen en het nummer keer op keer naar een climax werkt. Wie volhoudt, wordt erna beloond met de Genesis-klassieker I Know What I’m Like met tamboerijndans van 7.35 minuten (niet zo vitaal als op de archiefbeelden op het grote scherm erachter, maar toch)… En wie nog meer wil navelstaren, kan ik de jazz fusion van And So On To F van Brand X aanraden.

8 – You’ll Be In My Heart

Want Tarzan was de laatste grote Disney-film voor de algehele malaise waarin Disney Animation Studios terecht kwam tot het Pixar kocht. En ik was precies oud genoeg om een Disneyfilm nog gaaf te vinden, fan te zijn van Phil Collins én iets mee te krijgen van de sentimenten in het nummer. Dit is een fantastisch nummer. En voor alle critici: You’ll be in my heart, Phil. No matter what they say…. (trouwens: fun Phil-geintje aan het eind van deze video met de popcorn!)

De eerste twee remasters (Face Value en Both Sides) van Phil Collins Take A Look At Me Now-serie zijn nu te koop. Eind februari verschijnen de volgende twee albums, Hello I Must Be Going en Dance Into The Light.