20: Zwartgallig, poëtisch en humorrijk

Op 27 februari 2012 keek Stefan toevallig op zijn Last.fm-profiel om te zien welke cd’s hij nu eigenlijk het vaakst had geluisterd sinds 22 september 2004 – de dag dat hij lid werd van de muziekstatistieksite. In de hoop nu eindelijk eens uit te leggen waarom de muziek in kwestie hem nu zo dierbaar is, loopt hij op ditisstefan.nl de top 25 langs.

20: I Am Kloot – Natural History (2001)

Natural history is the scientific research of plants or animals, leaning more towards observational rather than experimental methods of study, and encompasses more research published in magazines than in academic journals.

Of:

There’s blood on your legs I love you

Zomaar twee definities van Natural History. De ene komt van deze Wikipedia-pagina, de andere is de kern van de zaak, de zin die de iconische debuutplaat van I Am Kloot samenvat. Want vroeger, nog voordat I Am Kloot werd genomineerd voor de Mercury Prize (in 2010) voor Sky At Night (een door Elbow-geproduceerd album). Vóór een tijd lang worstelen op een eigen label. Vóórdat ze tekenden bij een label dat hun grootste potentiële hit nooit uit zou brengen… Vóórdat ze een titelloze plaat met zwarte cover en slechts in het wit de tekst “I Am Kloot” maakten. Voor dat alles… Toen al maakten dit trio het album wat hen zou definiëren. Natural History staat elf jaar na dato nog steeds als een huis. Eigenlijk is het een schande dat deze plaat op 20 staat en niet gewoon in de top 3.

John Bramwell draaide ook al wat jaartjes mee in de muziekwereld in Manchester en had zelfs een kort tweede leven als tv-presentator. In 1989 bracht hij als groentje genaamd Johnny Dangerously al een mini-album uit getiteld You, Me & The Alarm Clock – eind deze maand verschijnt de geremasterde versie op cd, waardoor de plaat een groter publiek bereikt dan ooit tevoren. Zijn jaren ’90 waren wild, voorzien van twisted romance, drank en banging your head against the wall, zoals hij het zelf omschrijft. Geen mooie tijd (al heeft het ook iets romantisch) en het maakte van de kleine songwriter een man die vol zwarte humor slapeloze nachten en mislukte romantiek schetst.

Dat had nog jaren onsuccesvol door kunnen gaan, in diverse matige bandjes, maar ergens eind jaren ’90, als het bandje The Mouth uit elkaar valt, ontmoet Bramwell Peter Jobson en Andy Hargreaves. En niet alleen dat: hij schrijft ook een aantal liedjes die beter zijn dan alles wat hij daarvoor heeft geschreven: Twist en To You, onder andere. Het klikt en de timing is goed: Natural History wordt (met hulp van de dan nog onbekende jongens van Elbow, net als tien jaar later op Sky At Night) in oude kerken en studio’s in Engeland opgenomen. De productie is net zo charmant als de teksten: de triobezetting maakt het mogelijk bij vlagen hard te spelen, maar altijd met ruimte voor de muziek om te “ademen”. Daardoor komen de “vage” teksten harder aan en krijgen bas en drum genoeg ruimte om te schitteren op de momenten dat dat nodig is. Van begin af aan zijn de heren dan ook steengoed live. De kleine clubs waar ze in optreden vormen de ideale lokatie om de band te zien. Het is het eerste popconcert waar ik naartoe ga, I Am Kloot, in Utrecht, en alle fantastische nummers van het eerste album worden gespeeld.

En waar ik vandaag de dag nog steeds niet bij kan, is dat Bramwell de zwartgalligste dingen zo romantisch kan laten klinken (we fuck and we fight, someone else does the dishes). Vanaf opener To You lopen thema’s als liefde, drank en dood door elkaar:

The gods and the saints preserve you,
Cos nobody here deserves you,
I’m living my life in flashback,
Since I lost my card or cashback,
And I’ve gone to wrack and ruin,
Since I don’t know what you’re doing,
There’s no clear or present danger
That I see in any stranger.
(…)
Won’t someone somewhere marry me
To You?

Het is heel makkelijk om cynisch te worden in dit leven. Iedereen heeft wel eens een periode dat het wat minder gaat, maar als er een ding duidelijk wordt is dat de drank (Hell for leather, lathered, drunk, you’re soused, you’re pissed, you’re sunk, the jukebox now is drunk, just along the way) en de liefde (I’m going to stop messing around) John er op geheel eigen wijze doorheen hebben geholpen. Het kan dan ook niet anders of het album eindigt met de meest epische liefdesverklaring ooit. Because is zwarter dan zwart en eindigt met het mantra:

Kill me before you die, kill me before you die,
Because I love you

Best prima om bij in slaap te vallen, behalve dat je na enkele minuten wordt gewerkt door een hels lawaai en Bramwell die schreeuwt “GIVE ME YOUR LOVE! GIVE ME YOUR LOVE!” Dat is dan weer de humor van de heren… En er zijn andere, lichtere momenten. No Fear Of Falling is een mooi, lief liedje (please don’t stumble through tonight, have no fear of falling) en Bigger Wheels biedt een broodnodig stukje relativisme. Natural History is een van de drie platen die mijn muzikale volwassenheid heeft getekend. De andere twee komen we nog tegen (op 6 en 1, jawel). Maar waar die platen tekenden voor schoonheid en hoop, is Natural History verantwoordelijk voor poëtische teksten, goede drummers en ruimte laten – en daardoor misschien wel de reden waarom ik nooit naar punk ben overgestapt. Bramwell toont zich een unieke observator van de Natural History om hem heen – maar wel een die onlosmakelijk met die omgeving verbonden is. En als hij straks net als de oude mannen op de cover als cynische oude zak op een bankje in Manchester zit, dan mag hij best trots zijn op wat hij allemaal heeft bereikt. There’s bigger wheels than this, there’s wider skies of blue, to get through…

Los van dit alles was het natuurlijk ook uitermate cool om naar school te gaan in een t-shirt met daarop de tekst “I AM KLOOT”. Maar dat geheel terzijde.

Geef een reactie